Пайғамбарымыздың оразаны түсіндіруі

Құлшылықтың пайдалары мен ерекшеліктерін жан-жақты түсіндірген Ардақты пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйҺи уә сәлләм) үмбетін де соны орындауға ынталандырған.

Әбу Һұрайра риуаят еткен бір хадисте Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) Аллаһ Тағаланың былай деп бұйырғанын жеткізген:
«Адам баласының барлық амалы өзі үшін жазылады. Алайда оразаның жөні бөлек. Оның қарымын тек Мен беремін. Өйткені ол тек менің разылығым үшін ішіп-жеуден бас тартты. Ораза ұстаған адамның екі қуанышты сәті бар: біреуі ауызашар уақыты, екіншісі Аллаһ Тағаламен қауышар сәті. Ораза ұстаған адамның аузынан шыққан иіс Мен үшін жұпар иісті мисктен артық»¹.

Аллаһтың разылығы үшін аштықтың тауқыметін тартып бұл дүниеде қиналған адам о дүниеде шексіз рақымға бөленбек.

Мына бір хадисте Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уәсәлләм): «Әр нәрсенің өз зекеті бар. Тәннің зекеті – ораза ұстау. Ораза – сабырдың жартысы»² – деу арқылы құлшылық жасауда сабырлы болуға шақырады. Ораза бір жағы күнә жасамауда сабырлы болуға, екінші жағы ғибадат жасауда шыдамдылыққа тәрбиелейді.

Оразаның теңдессіз құлшылық екендігі жайлы Әбу Үмәма (р.а.) былай дейді:
«Пайғамбарымыздан жақсы бір амал сұрадым. Ол маған «Ораза ұста, өйткені, оған тең келер құлшылық жоқ», – деді. Мен екі-үш рет қайталап сұрасам да «Ораза ұста, оған тең келер құлшылық жоқ», – деген жауабынан танбады»³.

Оразаның сауабына байланысты басқа хадистерінде Пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уәсәлләм): «Кімде-кімді ораза ішіп-жеуден тыйса, Аллаһ Тағала оған Жұмақ жемістерінен жегізіп, Жұмақ бұлақтарынан ішкізеді»⁴, «Жұмақта «Раййан» деп аталатын есік бар, ол есіктен тек ораза ұстағандар ғана кіре алады»⁵, – деу арқылы ораза ұстаушылардың Жәннатта арнайы құрметке бөленетінін сүйіншілеп жеткізген.

Ардақты елші (саллаллаһу аләйһи уәсәлләм) басқа да хадистерінде: «Ораза ұстаған жанның жегені адал болса, ақыретте есепке тартылмайды»⁶;

«Ораза ұстағанның ұйқысы – ғибадат, үндемегені – (Аллаһқа айтылған) мадақ! Жақсылықтары мен ғибадаттарына еселеп сауап жазылады. Оның дұғасы қабыл етіліп, күнәлары кешіріледі»;
«Рамазан айына жете тұрып, Аллаһ Тағаланың рақымы мен кешірімінен мақұрым қалған адамның жағдайы қандай өкінішті»⁷ – деп, мұсылмандарды рақым нұры төгілген бұл айдың берекетінен мақұрым қалмауға шақырған.

Сүйікті Пайғамбарымыздың тағы бір хадисінде кім бұл дүниеде ораза ұстаса, ақыретте ол адамға ұстаған оразасының кешірім тілеп шапағат ететіні айтылған:
«Ораза – ауыз бекіткен жанға Қиямет күні шапағат етеді. Сол күні ораза Хақ Тағалаға «Уа, Раббым! Мен оны күндізгі барша ішіп-жеу, ләззат атаулыдан тыйдым. Сол себепті, оған деген шапағатымды қабыл ала гөр!» деп тілек тілейді. Аллаһ Тағала оразаның бұл тілегін қабыл алып, оның шапағат етуіне рұқсат етеді»⁸.

1) Бухари, Саум, 2; Муслим, Сиям, 152
2) Ибн Мажә, Сиям 44
3) Нәсаи, Сиям, 43
4) әл-Хунди, Кәнзул-Ұммал, 3/328
5) Ибн Мажә, Сиям, 1
6) әл-Хунди, Кәнзул-Ұммал, 3/328
7) Тирмизи, Даауат, 100
8 ) әл-Мұнзири, әт-Тарғиб, 2/84

«Рамазан – нұр шашқан ай!» кітапшасы
«Көкжиек» баспасы